معرفی سهامي ذوب آهن اصفهان
ایران در قرون واعصار گذشته، از جهت آشنایی با نحوه به دست آوردن آهن و فولاد همسطح و همتراز دیگر جوامع و تمدن های بزرگ بود. اما در سه قرن اخیر به لحاظ افزایش سرعت تحولات در زمینه تکنولوژی تولید فولاد در کشورهای صنعتی و نیاز روزافزون به محصولات فولادی ایران در زمره وارد کنندگان محصولات فلزی قرار گرفت و ایجاد یک کارخانه ذوب آهن که مادر صنایع محسوب می شود به عنوان یک آرمان ملی از دوره قاجار مطرح بود که همواره با موانع متعددی از جمله مشکلات سیاسی خارجی و داخلی و محدودیت های مالی مواجه بود.
تا اینکه در چهارچوب پروتکل همکاری های فنی و اقتصادی بین دولتین ایران و شوروی سابق، احداث کارخانه ذوب آهن مورد توافق قرار گرفت و موافقت نامه ای به امضاء رسید که در 23 دی ماه 1344 به تصویب مجلس رسید. یکی از اصول این توافق نامه همکاری دولت شوروی در زمینه احداث کارخانه ذوب آهن در ایران بود. بر همین اساس شرکت ملی ذوب آهن ایران قراردادی با موسسه ( تیاژپروم اکسپورت شوروی ) برای تهیه طرح و تجهیزات لازم کارخانه و تجهیز معادن سنگ آهن و زغال سنگ و سنگ آهک منعقد کرد. کارشناسان شوروی با توجه به محدودیت منابع مالی و مواد اولیه خصوصاً ذخایر شناخته شده زغال سنگ، ظرفیت کارخانه را در فاز اول 550 هزار تن فولاد در سال تعیین کردند که مورد موافقت قرار گرفت.
متعاقباً کارشناسان ایرانی و شوروی اطراف شهر اصفهان را از نظر استحکام طبقات زمین، موقعیت محل از نظر زلزله، تامین آب، انرژی الکتریکی، مواد اولیه، خطوط ارتباطی، عوامل فنی، اقتصادی اجتماعی مورد بررسی قرار دادند.
در نتیجه مطالعات آنها دشت طبس واقع در 45 کیلومتری جنوب غربی اصفهان برای احداث کارخانه مناسب تشخیص داده شده و قطعیت یافت.
آغاز احداث ذوب آهن
کارهای اجرایی احداث ساختمان واحدهای مختلف کارخانه از سال 1346 آغاز و با ایجاد کارگاه های کک سازی، اگلومراسیون و کوره بلند شماره 1 در نیمه اول دی ماه 1350 ، بهره برداری از مجتمع با تولید چدن آغاز شد و تولید محصولات فولادی نیز با راه اندازی بخش فولاد سازی و مهندسی نورد در دی ماه 1351 با ظرفیت 550 هزار تن در سال شروع شد. متعاقب آن در سال 1351 کارهای ساختمانی و اجرایی طرح توسعه برای رسیدن به ظرفیت 000/900 /1 تن فولاد در سال با احداث کوره بلند شماره 2 و توسعه بخش های مختلف آگلومراسیون، کک سازی، فولاد سازی، نورد و .... شروع گردید. و عملیات ساختمانی کمپلکس چدن در سال 1357 به اتمام رسید.
ذوب آهن پس از انقلاب
به دلیل اشکالات موجود در طراحی ماشین های ریخته گری مداوم روسی، فولادسازی به عنوان گلوگاه و محدود کننده تولید بود که درهمین رابطه از سال 1367 نصب دو دستگاه ریخته گری مدرن از کشور ایتالیا شروع و در سال 1369 بهره برداری کامل از کمپلکس فولاد تا مرز ظرفیت اسمی انجام پذیرفت. اگرچه در دوران جنگ تحمیلی در ذوب آهن نیز همچون دیگر صنایع روند رسیدن به اهداف طرح توسعه در حد مطلوب نبود ولی پس از اتمام جنگ این کارخانه با به کارگیری امکانات خود توانست به مرز تولید 000/000 /2 تن یعنی بیش از ظرفیت نصب شده تجهیزات خود برسد. در ادامه به دنبال مطالعات انجام شده، اجرای بازسازی جامع و همه جانبه در دستور کار کارخانه قرار گرفت و با تکیه به توانمندی های موجود در نیروهای متخصص سعی شد ضمن استفاده از ظرفیت بازسازی با کمترین هزینه و اتلاف وقت اقدام به افزایش ظرفیت تولید واحدها نموده، تنوع محصولات را اضافه کرده و همچنین کیفیت آنها را بهبود بخشید.
طرحهاي توسعه :
نظر به این که پویایی و ادامه حیات مجموعۀ صنعتی بزرگی همچون ذوبآهن، در گروی برنامهریزی و اجرای طرحها و پروژههای توسعه و نوسازی میباشد، شرکت سهامی ذوبآهن اصفهان همواره این موضوع مهم را در دستور کار خود داشته است. برنامهریزی و اجرای اینگونه طرحها تاکنون در دو محور اصلی زیر انجام گردیده است:
1_پروژههای زیست محیطی :
فرایندهای مورد استفاده در صنایع فولاد، ماهیتاً میتوانند باعث انتشار گازهای گلخانهای و آلایندهها در محیط زیست شوند، مگر آنکه اینگونه صنایع، با جدیت و متعهدانه، در زمینۀ بهبود شرایط زیستمحیطی فرایندهای تولید و کاهش انتشار آلایندهها و گازهای گلخانهای فعالیت نمایند. محیط زیست خانۀ بزرگی است که همۀ ما انسانها در آن زندگی میکنیم. بهداشت و حفظ و بقای محیط زیست، وظیفۀ تک تک ما انسانها است و واحد بزرگ صنعتی همچون ذوبآهن نمیتواند در این زمینه بی تفاوت باشد. از این رو است که طی سالهای گذشته پروژههای زیستمحیطی متعددی در ذوبآهن اصفهان به مرحلۀ اجرا در آمده و یا در برنامۀ پروژههای حال و آتی میباشد. عناوین برخی از این پروژهها عبارتند از:
آسپیراسیون کوره بلند شماره 1
کاهش میزان غبار در گاز خروجی کنورتورهای بخش فولادسازی تا میزان استاندارد
کاهش CO در خروجی کنورتورهای بخش فولادسازی تا میزان استاندارد
تصفیهخانه پساب صنعتی غیر سمی به ظرفیت 770 متر مکعب در ساعت
انتقال پساب زرینشهر جهت آبیاری فضای سبز غیر مثمر اطراف کارخانه و حومه زرینشهر به میزان 216 متر مکعب در ساعت
پروژه پنجگانه زیست محیطی بخش آگلومراسیون
مشعلهای سوزانندۀ گازهای اضافی کک و کورهبلند
اندازهگیری، پایش و نمایش مقادیر آلایندهها (بطور On Line)در محیط ذوبآهن (با درخواست و همکاری اداره محیط زیست اصفهان)
2_طرحها و پروژههای توسعه، بازسازی و نوسازی :
مهمترین طرحها و پروژههای توسعه، بازسازی و نوسازی در ذوبآهن اصفهان به شرح زیر است:
پروژه تولید ریل :
با عنایت به تفاهمنامه تیرماه 1393 وزیران محترم صنعت، معدن و تجارت؛ تعاون، کار و رفاه اجتماعی و راه و شهرسازی در خصوص تولید ریل ملی در شرکت سهامی ذوبآهن اصفهان، مقرر گردید به منظور تأمین نیازهای ریلی راهآهن جمهوری اسلامی ایران، در فاز نخست این پروژه، به منظور توليد ريل UIC60 (برای اولین بار در کشور) و تيرآهن بال پهن، كارگاه نورد 650 ذوبآهن تجهیز و بازسازي گردد. پس از بررسي و مطالعات دقيق، اجرای این پروژه با مشارکت پیمانکارانی از آلمان و ایران آغاز گردید و مطابق برنامۀ زمانی پروژه، فازاول در شهريور 95 با حضور معاون اول محترم رياست جمهوري بهره برداري آغاز شد.
گوگرد زدایی از چدن مذاب :
با احداث واحد گوگرد زدايي از چدن مذاب در قسمت ميكسر كارگاه فولادسازي موجود كارخانه، امكان توليد فولاد خام كيفي و در نهايت محصولات خاص نوردي فراهم گرديد.
ایستگاه ریختهگری شماره 5 :
با احداث يك ماشين ريخته گري مداوم 6 شاخه به ظرفيت يك ميليون تن شمش فولادي در محدوده واحد ريخته گري موجود، نسبت به جذب چدن توليدي كوره بلندهای فعلي به صورت كامل اقدام شد ودرشهريور 95 با 17ذوب (روزانه)با حضور معاونت محترم رياست جمهوري افتتاح شد.
کارگاه اکسیژن جدید به ظرفیت 25000 Nm3/h :
دستيابي به توليد سالانه 3.6 ميليون تن فولاد در ذوبآهن، مستلزم توسعه و افزایش تولیدات گازهاي فرآيندي مانند اكسيژن، ازت و آرگون ميباشد. بدین منظور، احداث كارگاه اكسيژن جديد در دستور کار اجرا قرار گرفته است. در اين پروژه، يك واحد جدايش هوا به منظور جداسازي گازهاي اكسيژن، ازت و آرگون از هوا با پيشرفت 57%درحال احداث مي باشد. محصولات این کارگاه شامل 25000 نرمال متر مكعب در ساعت گاز اكسيژن، 18000 نرمال متر مكعب گاز ازت و 900 نرمال متر مكعب مايع آرگون خواهد بود.
تزريق پودرزغال :
بااجراي اين پروژه امكان دريافت زغال كك نشو(زغال با كيفيت پايين) وانجام فرآيند خردكردن ،گرمادهي بمنظور حذف رطوبت و پودركردن ميكروني جهت شارژ دركوره بلندبا هدف كاهش مصرف كك متالوژي فراهم ميگردد ومطابق برنامه زماني پروژه اواخر96 به بهره برداري مي رسد.
گندله سازي :
اين پروژه جهت تغيير شارژ كوره بلند از سنگ آهن وآگلومره به گندله وآگلومره كه افزايش بهره وري كوره بلند رادر پي دارد و درنيمه اول سال 97 به بهره برداري مي رسد.