شیر پروانه یک نوع شیر کنترل جریان سیال است که با استفاده از یک دیسک قرار میگیرد و توسط یک میله و اکچویتور، جریان سیال را کنترل میکند. این شیر با استفاده از دیسکی که به صورت موازی یا عمود بر جریان قرار میگیرد، جریان سیال را به زاویه مورد نظر در آورده و مسیر جریان را کنترل میکند. شیر پروانه ای با عملکرد مشابه شیر توپی، اما با هزینه کمتر و وزن سبک، بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگی شیر پروانه ای
عبارتند از:
- عملکرد یک چهارم چرخش: وقتی دیسک یک چهارم چرخش میکند، شیر بهطور کامل باز یا بسته میشود.
- نصب در مرکز لوله: دیسک در مرکز لوله قرار دارد و با استفاده از یک میله و اکچویتور مانند اکچویتور پنوماتیک - دورانی، اکچویتور پنوماتیکی - پیستونی و اکچویتور پنوماتیکی - دیافراگمی، به زاویه مورد نظر در آورده میشود.
- کاربرد صنعتی: شیرهای پروانه ای برای کنترل جریان آب و تنظیم فشار در کاربردهای صنعتی مانند خطوط لوله پالایشگاههای نفت، کارخانههای شیمیایی و سیستمهای فرآوری مواد غذایی استفاده میشوند.
- قابلیت کنترل در فشارهای مختلف: شیرهای پروانه ای قادر به کنترل سیستمهای با فشار پایین و فشار بالا هستند و در معرض دماهای بسیار بالا یا پایین خراب نمیشوند.
- نصب و نگهداری آسان: نصب و نگهداری شیرهای پروانه ای نسبتاً آسان است.
با توجه به ویژگی اشاره شده در مورد شیرهای پروانه ای، در ادامه به معرفی مهمترین مزایای این نوع از شیرها می پردازیم.
مزایای شیرهای پروانه ای
مزایای مهم آن عبارتند از:
1. صرفهجویی در هزینه: شیرهای پروانه ای معمولاً نسبت به سایر انواع شیرها هزینههای کمتری دارند. طراحی سادهتری دارند که باعث کاهش هزینههای تولید و نگهداری میشود.
2. فضای کمتر و وزن سبک: شیرهای پروانه ای دارای طراحی فشرده و سبکی هستند که نصب آنها را آسان میکند و نسبت به انواع دیگر شیرها فضای کمتری نیاز دارند. این خصوصیت به ویژه در مواردی که فضای محدودی وجود دارد یا محدودیتهای وزنی مدنظر است، مفید است.
3. عملکرد سریع: شیرهای پروانه ای با یک چهارم چرخش (90 درجه) دسته شیر یا اکچویتور، قابل عملیات هستند و باعث باز و بسته شدن سریع میشوند. این عملکرد سریع در بخشهایی که نیاز به زمان پاسخ سریع یا عملکرد مکرر است، مفید است.
4. کنترل جریان مناسب: شیرهای پروانه ای قابلیت کنترل مناسب جریان را ارائه میدهند، به ویژه در مواردی که مسیر جریان نسبتاً بیمانع مورد نظر است. وقتی که شیر پروانه ای بهطور کامل باز است، دیسک آن با جهت جریان همتراز میشود و مقاومت جریان و کاهش فشار کمتری ایجاد میشود.
5. کاهش فشار: در مقایسه با برخی از انواع دیگر شیرها، شیرهای پروانه ای به طور معمول فشار کمتری در طول شیر دارند. این به معنی آن است که آنها کمترین محدودیت را در جریان سیال در حالت کاملاً باز ایجاد میکنند که منجر به بهبود کارایی انرژی و کاهش هزینههای پمپاژ میشود.
6. چند منظوره بودن: شیرهای پروانه ای در طیف گستردهای از سایزها، مواد و پیکربندیها وجود دارند که به آنها امکان استفاده چند منظوره در صنایع و کاربردهای مختلف را میدهد. آنها قادر به کنترل فشارها، دماها و انواع رساناها هستند که کاربردهای متنوع را در شرایط عملیاتی متنوع فراهم میکنند.
7. آسانی نگهداری: به دلیل طراحی ساده و تعداد کمتر قطعات، شیرهای پروانه ای به طور کلی دارای نگهداری آسان هستند. آنها به سرعت قابل جدا شدن برای بررسی، تمیز کردن یا تعمیرات هستند که باعث کاهش زمان توقف و کاهش هزینههای نگهداری میشود.
8. بسته بندی برای جلوگیری از نشتی: شیرهای پروانه ای مدرن به طوری طراحی شدهاند که هنگام بسته شدن کامل، بسته بندی برای جلوگیری از نشتی را فراهم میکنند، جریان را مسدود میکنند و از نشتی جلوگیری میکنند.
مهمترین موارد در انتخاب و خرید شیر پروانه ای
در انتخاب یک شیر پروانه ای، نکات مهم زیر را باید در نظر داشت:
انتخاب مواد ساخت: مواد ساخت شیر پروانه ای باید بر اساس کاربرد و خصوصیات سیال مورد استفاده دقیقاً انتخاب شود. صنایعی مانند فرآیندهای شیمیایی، نفت و گاز و پالایشگاههای فاضلاب معمولاً با محیطهای خورنده یا سایشزا سروکار دارند و نیاز به استفاده از مواد مقاوم در برابر خوردگی یا سایش مانند فولاد ضد زنگ، آلیاژهای ویژه یا شیرهای لاینردار دارند.
آب بندی و یکپارچگی سیت: آب بندی مناسب برای جلوگیری از نشتی و اطمینان از خاموش شدن موثر بسیار مهم است. بررسی و نگهداری منظم سیت شیر و اجزای آب بندی برای حفظ یکپارچگی آنها اهمیت دارد. مواد سیت نرم مانند الاستومرها ممکن است به دلیل سایش یا تجزیه در کاربردهای با دمای بالا یا مواد شیمیایی مهاجم نیاز به تعویض دورهای داشته باشند.
نگهداری اکچویتور و سیستم کنترل: اگر شیر پروانه ای توسط یک اکچویتور عمل میشود یا بخشی از یک سیستم کنترل خودکار است، نگهداری منظم از اکچویتور ، پوزیشنرها و سیستم کنترل ضروری است. این شامل بررسی عملکرد صحیح، روان کاری، و کالیبراسیون، و همچنین نظارت بر شرایط اتصالات الکتریکی یا پنوماتیکی است.
بازرسی منظم و تمیز کردن: بررسی های مداوم بصری از شیرهای پروانه ای برای کشف هرگونه نشانه آسیب، سایش یا تجمع ذرات یا رسوبات لازم است. تمیز کردن داخلی شیر و برداشتن هرگونه ذرات یا آلودگی تجمع یافته ضروری است تا عملکرد صاف و جلوگیری از محدودیت جریان پتانسیلی را حفظ کند.
روانکاری: روغن کاری مناسب شفت شیر، بلبرینگها و سایر اجزای متحرک برای اطمینان از عملکرد روان و جلوگیری از سایش بیش از حد مهم است. الزامات روغن کاری ممکن است بسته به طراحی شیر و توصیههای تولید کننده متفاوت باشد. استفاده از روان کننده مناسب و رعایت فاصلههای نگهداری توصیه شده توسط تولید کننده مهم است.
بررسی های عملیاتی: به طور دوره ای، شیر باید در محدوده کامل خود کار کند تا از حرکت صاف، سیت مناسب و آب بندی اطمینان حاصل شود. این به شناسایی هرگونه مشکل در عملکرد شیر کمک می کند و امکان نگهداری یا تعمیر به موقع را فراهم می کند.
حفاظت خارجی: در محیطهای سخت یا نصبهای فضای باز، احتمالاً نیاز به تدابیر حفاظتی اضافی وجود دارد، مانند پوششهای مقاوم در برابر خوردگی، محفظههای ضد آب برای اکچویتورها یا عایق مناسب برای دماهای بسیار بالا یا پایین.
پایبندی به استانداردهای صنعتی: صنایع مختلف ممکن است دستورالعملها یا استانداردهای خاصی درباره نگهداری شیرها، بازرسیها و مستندسازی داشته باشند. رعایت این استانداردها و اطمینان از پایبندی به آنها برای حفظ ایمنی، قابلیت اعتماد و اطمینان از رعایت مقررات بسیار مهم است.
مهم است به این نکته توجه کنید که نیازهای نگهداری، ممکن است بسته به طراحی خاص، توصیههای تولید کننده و شرایط عملیاتی شیرهای پروانه ای در هر صنعت متغیر باشد. مطالعه اسناد تولید کننده شیر و پیروی از راهنمایی های نگهداری آنها برای اطمینان از مراقبت مناسب و طول عمر شیرها ضروری است. در ضمن، کاربردهای نگهداری دورهای و مستندسازی جامع فعالیتهای نگهداری برای مدیریت داراییها بهینه و حفظ کارایی عملیاتی اهمیت دارد.
شرکت تجهیز صنعت وارد کننده و تامین کننده ی انواع تجهیزات ابزار دقیق، شیر آلات صنعتی و پایپینگ می باشد. انواع شیر آلات صنعتی و پایپینگ مخصوصا شیر پروانه ای از برند های معتبر در فروشگاه این شرکت موجود می باشد. جهت خرید و فروش، استعلام قیمت و مشاوره فنی می توانید با مراجعه به سایت با کارشناسان فنی و فروش درتماس باشید تا بتوانید با کسب اطلاعات بیشتر بهترین تجهیز را متناسب با کاربردتان تهیه کنید.