مغز پسته به دلیل طعم منحصربهفرد، رنگ زیبا و ارزش غذایی بالای آن، نهتنها برای مصارف جزئی خانگی، بلکه بهشکل کلی، توسط بسیاری از مشاغل مانند کیکپزی، شیرینیپزی و مراکز تهیه غذا، خریداری و استفاده میشود.
مغز پسته، پس از فرآوری، بهاشکال مختلفی مانند خلال، لپه، پودر، چیپس و... در آمده و پس از بستهبندی بهدست مصرفکننده نهایی میرسد.
فرآوری و بستهبندی مغز پسته و فراورده های آن، اهمیت زیادی در کیفیت محصول نهایی و عطر و طعم آن دارد.
ویژگی های مغز پسته عمده مرغوب
مغز پسته عمده در بستهبندیهای ده کیلوگرمی و یا سنگین تر در کارخانه تولید می شود. پسته عمده درجه یک دارای ویژگی های زیر است:
- بافت یکدست: مغز پسته عمده ای که از یک بار منشاء گرفته و فرآوری شده باشد، کیفیت، طعم و رنگ تمام پسته های آن مشابه هم است. این ویژگی برای صاحبان مشاغلی که قصد دارند محصولات نهایی خود را بدون تغییر در کیفیت، طعم و عطر ارائه کنند، بسیار مهم است.
- بستهبندی حرفه ای: بستهبندی مغز پسته باید به گونه ای طراحی شود که برای نگهداری طولانی مدت مغز مناسب باشد. پسته ها در این بستهبندی های استاندارد، خوش رنگ، خوش عطر و سالم باقی می مانند.
- سهولت حمل و نقل و انبار: با توجه به بسته بندی های استاندارد پسته عمده، انبار کردن و حملونقل آنها نیز برای خریداران آسان است.
مراحل فراوری پسته
فراوری پسته شامل مراحل پوست گيري، تميز كردن، خشك كردن و درجه بندي محصول است. پروسه فرآوری در کارخانه های پیشرفته به شکل کاملا مکانیزه و یا نیمه مکانیزه انجام شده و شامل تعدادی از دستگاه هایی است که به ترتیب، کار فرآوری را انجام میدهند.
یک فرآوری خوب، علاوه بر اینکه سبب جداسازی دانه های آلوده میشود، از آلودگی بیشتر محصول نیز جلوگیری می کند.
- پوست گیری: این مرحله، اولین مرحله فراوری پسته است. دستگاههای پوستگیری در انواع فلزی، برشی، سایشی و لاستیکی وجود دارند و میتوانند بر حسب گنجایش، هر بار 1 تا 10 تن پسته را پوستگیری کنند. نحوه پوستگیری میتواند نقش موثری در جداسازی دانهای آلوده (که پوست آنها تغییر کرده و یا باز شده است) داشته باشد.
- تمیز کردن: در این مرحله پسته های پوست گرفته (دارای پوست استخوانی سفید) وارد یک حوضچه میشوند تا از شیرابهها و بقایای پوسته بیرونی، کاملا پاک گردند. معمولا در مسیر عبور آنها یک دستگاه آشغالگیر نصب می شود تا آشغال های سبک را جدا کند. با غوطهورشدن پستهها در آب، انواع پوک، خراب، کال و آفتزده روی آب قرار میگیرند و امکان جداسازی آنها فراهم میشود.
- خشککردن: سپس پستهها وارد دستگاه خشککن میشوند که آنها را با هوای داغ خشک کرده و رطوبت را به زیر 6 درصد میرساند. در بسیاری از موارد، قبل از دستگاه خشککن، دستگاه نمگیر قرار دارد که با تبخیر آب سطحی روی پسته، خشککردن آن را آسان میکند. قارچ آفلاتوکسین نمیتواند در پستههای خشک رشد کند.
- پوستگیری مجدد: در این مرحله، پستهها با استفاده از دستگاه خاصی، پوست استخوانی بیرونی خود را از دست میدهند.
- درجهبندی: در این مرحله با استفاده از غربال، پستهها از نظر کیفیت و اندازه، درجهبندی میشوند.
- پوستگیری نهایی: برای تولید برخی از انواع فرآوردههای پسته، مانند خلال، لازم است پوست بیرونی مغز پسته نیز جدا شود. این پوست نیز با استفاده از دستگاههای خاصی جداسازی میگردد.
لازم به ذکر است که این مراحل ممکن است براساس محصول نهایی مورد نیاز و همچنین در کارخانههای مختلف متفاوت بوده یا ترتیب آن تغییر کند.
خریداران پسته عمده
بهطور کلی، مشاغل زیر به خرید عمده مغز پسته نیاز دارند:
- خردهفروشان: خردهفروشانی مثل مغازه های آجیل و خشکبار، عطاری ها، هایپرمارکت ها و … با خرید محصول به شکل عمده و فروش آن در بستهبندی های کوچک، سود می برند. خرید عمده به صاحبان این مشاغل اجازه می دهد که پسته را با قیمت مناسبی خریداری کرده و سپس آن را بهشکل جزئی و با قیمت بالاتر بفروشند.
- مراکز تهیه غذا: مغز پسته بهشکل رایجی در غذاهای ایرانی مانند مرصع پلو، شیرین پلو، هویج پلو و زرشک پلو با مرغ استفاده میشود و بههمین دلیل مراکز تهیه غذا از مشتقات آن مثل خلال پسته زیاد استفاده می کنند.
- کافی شاپها: شیر پسته، لته پسته و انواع معجون هایی که در کافی شاپ ها ارائه میشوند، نیاز به پسته دارند. بههمین دلیل این مشاغل از جمله خریداران عمده مغز هستند.
- شیرینی فروشی ها: شیرینی فروشیها بهشکل وسیعی از پسته و محصولات آن برای درستکردن انواع کیک، شیرینی و دسر استفاده میکنند. برای مثال کره پسته، کیک پسته، پودینگ پسته، باقلوای ترکی و باقلوای ایرانی برای پخت، نیاز به مقدار زیادی مغز پسته دارند.
- شرکت های صادراتی: شرکتهای صادراتی نیز مغز پسته و فرآورده های آن را به شکل عمده و با کیفیت بالا خریداری کرده و به سایر کشورها صادر می کنند.
فرآوردههای پسته و کاربرد آنها در صنعت غذا
فرآورده های پسته، به محصولاتی گفته میشود که از مغز پسته تولید شده و در اختیار مشاغل مختلف قرار میگیرند. ما در اینجا برخی از فرآوردههای مهم پسته را معرفی میکنیم.
پسته دندانه
مغز پسته دندونه که به آن مغز پسته خرد شده و یا گرانول پسته نیز گفته میشود، به مغز پستهای گفته میشود که توسط دستگاه به اندازههای 2 تا 5 میلیمتری خرد شده و برای مصارفی از قبیل تولید شیرینی، بستنی، دسر، گز و معجون کاربرد دارد. این نوع فرآورده پسته، معمولا از پسته های کال و سبز و یا انواعی که مغز آنها زرد هستند، تولید میشود.
خلال پسته
خلال پسته، فراوردهای از مغز پسته است که برای تولید آن، پوست کالک جدا شده و مغز به برشهای نازک و بلندی تقسیم میشود. خلال پسته توسط شیرینیپزیها، مراکز تولید غذا، خردهفروشیها و شرکتهای صادراتی خریداری میشود و در پخت غذا، شیرینی، دسر و مصارف خانگی استفاده میشود.
چیپس پسته
چیپس پسته از برش افقی مغز پسته به برشهای نازک حاصل میشود. این فرآورده پسته، در صنایع تولید شیرینی و دسر کاربرد داشته و همچنین بهعنوان تنقلات مصرف میشود.
لپه پسته
لپه پسته، در حقیقت همان مغز پسته است که دو نیم شده است. این فرآورده پسته در شیرینیپزی و آشپزی و همچنین بهعنوان تنقلات بکار میرود. لپهها اگر کاملا دو قاب باشد و مغز سالم و ریزی داشته باشد، بیشترین کاربرد را داشته و گرانتر هستند.
پودر پسته
همانطور که از نام آن پیداست، پودر پسته، پسته خشکشده پودرشده است. این پودر در صنایع مختلفی مانند آشپزی، شیرینیپزی، تولید معجون و محصولات مختلف پسته کاربرد دارد. پودر پسته را میتوان از پسته های خرد شده، ریز و یا غیر هماندازه تولید کرد و بههمین دلیل نیز معمولا قیمت آن مقرون به صرفه تر است.
پسته دو پوست
پسته دو پوست که به آن مغز پسته سبز یا کالک نیز گفته میشود، مغز پستهای است که پوست بیرونی آن جدا شده، اما لپههای آن از هم جدا نشدهاند. این پسته بهعلت کمشدن وزن و پروسه فرآوری، طعم ملایم و زیبایی آن، قیمت بالایی دارد. پسته دو پوست برای درستکردن خلال کاربرد داشته و در آشپزی و شیرینیپزی نیز استفاده میشود.
روش های بسته بندی مغز پسته فله
مغز پسته فله به روشهای مختلفی بستهبندی میشود و هرکدام از این بستهبندیها برای کاربردهای خاصی مناسب هستند. بستهبندی نقش مهمی در حفظ سلامت فیزیکی و بهداشت محصول داشته و ظاهر آن را جذاب و حمل و نقل آن را آسان می کند.
در اینجا انواع رایج و برتر روشهای بستهبندی مغز پسته فله را آوردهایم.
- بستهبندی در کارتن
یکی از بهترین روشهای بستهبندی مغز پسته فله و یا محصولات آن، استفاده از کارتن است. کارتنها در اندازههای ده کیلویی و بزرگتر تولید میشوند و بهخوبی از محصول در برابر آسیب فیزیکی محافظت میکنند. لازم به ذکر است که مغز پسته بهشکل مستقیم، داخل کارتن ریخته نشده و در داخل یک پلاستیک وکیومشده، قرار میگیرد.
- ظروف پلاستیکی
بستهبندی مغز پسته در این ظروف، سبب میشود که خریدار بتواند ظاهر و کیفیت پسته را مشاهده کرده و آن را با دید بازتری خریداری کند. ظروف پلاستیکی، در اندازهها و طرحهای مختلف تولید میشوند و میتوانند بهخوبی از مغز پسته محافظت نمایند.
- کیسه های پلاستیکی
کیسههای پلاستیکی برای بستهبندی پسته، چندان مناسب نیستند؛ زیرا نمیتوانند جلوی آسیبهای فیزیکی وارده را بگیرند. با این حال این کیسهها برای بستهبندی مقادیر کم پسته، کاربرد دارند.
- ظروف شیشه ای
ظروف شیشهای، یک بستهبندی شکیل و لوکس محسوب شده و معمولا برای مقادیر کمتر استفاده میشود. این ظروف حفاظت خوبی از مغز پسته ارائه داده و مانع از آسیب به آن میشوند. همچنین شیشه با ترکیبات پسته وارد واکنش نشده و آن را کاملا سالم نگه میدارد. با این حال، احتمال شکستن آن زیاد است و وزن بیشتری هم دارد.
- پاکت های متالایز
این پاکتها در چندین لایه ساخته شدهاند تا مغز پسته و محصولات آن را از رطوبت، هوا، گرد و غبار و نور ایمن کنند. پاکتهای متالایز در اندازههای مختلف تولید میشوند، اما بیشتر برای بستهبندی در وزنهای سبک کاربرد دارند.
شرکت بسته بندی و پخش عمده مغزیجات
شرکت سرین یکی از شناخته شده ترین و حرفه ای ترین مراکز عرضه کننده ایرانی فعال در زمینه فروش عمده مغزیجات به حساب می آید. مغزیجات عمده تولید شده در این شرکت، تحت استانداردهای کیفی و بهداشتی بینالمللی سخت گیرانه و عاری از هر گونه میکروب با فرمول های سلامت محور تولید می شوند.
می توان گفت که این کارخانه با توان تولید و بستهبندی روزانه حداقل ۱۰ تن مغزیجات، یکی از بهترین انتخاب ها برای خرید عمده مغز پسته و مشتقات آن محسوب می شود.