دستکش ایمنی یکی از مهمترین ابزارهای حفاظت فردی است که در بسیاری از صنایع و محیطهای کاری استفاده میشود. انتخاب درست دستکش میتواند از دستها در برابر آسیبهای ناشی از مواد شیمیایی، بریدگی، سوختگی، و ضربات مکانیکی محافظت کند. برای داشتن بهترین نتیجه در حفاظت، لازم است که دستکش مناسب برای نوع کار و خطرات مرتبط با آن انتخاب شود. در این راهنما به شما کمک میکنیم تا با توجه به نیازهای شغلی خود، بهترین دستکش ایمنی را انتخاب کنید.
چرا انتخاب دستکش ایمنی مناسب اهمیت دارد؟
دستکش ایمنی کار، اگر به درستی انتخاب شوند، میتوانند جان انسانها را نجات دهند و از آسیبهای جدی جلوگیری کنند. برای مثال، در صنایعی مانند جوشکاری، کار با مواد شیمیایی، ساختمانسازی و صنایع غذایی، هر کدام از این صنایع خطرات خاص خود را دارند و دستکشها باید به نحوی طراحی شوند که آن خطرات را کاهش دهند. استفاده از دستکش نامناسب نه تنها از دستها محافظت نمیکند، بلکه ممکن است خطرات جدیدی نیز به وجود آورد، مانند کاهش مهارتهای دستی، کاهش حس لامسه و حتی ایجاد خطراتی نظیر آتشسوزی در مواردی که مواد قابل اشتعال وجود دارند.
انواع دستکش ایمنی و کاربردهای آنها
1. دستکش ضد برش: دستکشهای ضد برش از موادی ساخته میشوند که در برابر بریدگی و پارگی مقاوم هستند. این دستکشها معمولاً از فیبرهای مقاوم به همراه روکشهای پلاستیکی یا فلزی تشکیل شدهاند. صنایعی که در آنها کار با ابزارهای تیز و برنده انجام میشود، مانند صنایع فلزی، شیشهسازی و برخی کارهای ساختمانی، نیاز به استفاده از این دستکشها دارند.
2. دستکش ضد ضربه: این دستکشها برای محیطهای کاری که خطر ضربههای مکانیکی یا فشار مستقیم به دستها وجود دارد، مناسب هستند. معمولاً از موادی مانند فوم، لاستیک یا پلاستیک فشرده ساخته میشوند و قسمتهایی از دستکش که بیشتر در معرض ضربه هستند، تقویت شده است. کاربرد این نوع دستکشها در صنایع ساختمانی، مونتاژ قطعات صنعتی و تعمیرات سنگین است.
3. دستکشهای مقاوم به مواد شیمیایی: کار با مواد شیمیایی خطرناک میتواند به دستها آسیب جدی برساند. دستکشهای مقاوم به مواد شیمیایی از موادی مانند نئوپرن، نیتریل یا PVC ساخته میشوند که در برابر نفوذ مواد شیمیایی مقاوم هستند. این نوع دستکشها در صنایعی مانند پتروشیمی، رنگسازی، و آزمایشگاههای شیمیایی کاربرد دارند. باید توجه داشت که هر دستکش برای محافظت در برابر نوع خاصی از مواد شیمیایی طراحی شده است، بنابراین باید برچسب و دستورالعمل محصول به دقت بررسی شود.
4. دستکشهای مقاوم به حرارت: این نوع دستکشها در برابر دماهای بالا و گاهی اوقات جرقههای آتش مقاوم هستند. از جنسهای مختلفی نظیر پارچههای فایبرگلاس، نومکس و یا پارچههای فلزی بافته شده ساخته میشوند. صنایعی که با حرارت بالا سروکار دارند، مانند جوشکاری، ریختهگری فلزات و کار با تجهیزات داغ در آشپزخانههای صنعتی، به استفاده از این دستکشها نیاز دارند.
5. دستکشهای مقاوم به الکتریسیته: کار با برق میتواند خطرات جدی برای کارگران ایجاد کند. دستکشهای عایق برق از موادی ساخته شدهاند که جریان برق را عبور نمیدهند و در نتیجه از برقگرفتگی جلوگیری میکنند. این دستکشها در محیطهای کار با ولتاژهای بالا، مانند کارگاههای تعمیر برق و صنعت برق کاربرد دارند. هر دستکش عایق برق باید دارای استانداردهای ایمنی مربوطه باشد و از کیفیت و دوام آن اطمینان حاصل شود.
بررسی عوامل مهم در انتخاب دستکش ایمنی
انتخاب دستکش ایمنی مناسب برای هر کار، میتواند از دستهای شما در برابر خطرات مختلف محافظت کند و اطمینان دهد که بدون ایجاد خطرات جدید، بتوانید به کار خود ادامه دهید. با توجه به نوع خطرات موجود در محیط کار، سطح حفاظت مورد نیاز، راحتی و تناسب دستکش، و همچنین ماندگاری آن، میتوانید بهترین دستکش را برای شرایط کاری خود انتخاب کنید.
1. نوع خطر
اولین قدم در انتخاب دستکش ایمنی، شناسایی خطراتی است که در محیط کار با آنها مواجه هستید. برای مثال، اگر در محیطی کار میکنید که خطر بریدگی وجود دارد، به دستکش ضد برش نیاز دارید. همچنین اگر با مواد شیمیایی سر و کار دارید، باید دستکشی انتخاب کنید که در برابر نوع خاصی از ماده شیمیایی مقاوم باشد.
2. سطح حفاظت
هر نوع دستکش دارای سطوح مختلفی از حفاظت است. برخی از دستکشها فقط برای محافظت از پوست در برابر تحریکات جزئی طراحی شدهاند، در حالی که دیگر دستکشها میتوانند در برابر ضربات شدید و مواد خطرناک مقاومت کنند. بررسی استانداردهای ایمنی دستکشها و سطح حفاظتی آنها میتواند به شما در انتخاب بهتر کمک کند.
3. راحتی و انعطافپذیری
در کنار حفاظت، راحتی و انعطافپذیری دستکش نیز اهمیت زیادی دارد. اگر دستکش خیلی سخت باشد یا اندازه مناسبی نداشته باشد، ممکن است کارگران را در انجام وظایفشان محدود کند و حتی باعث ایجاد خطرات بیشتر شود. بنابراین، بهتر است دستکشی را انتخاب کنید که علاوه بر ایمنی، به اندازه کافی انعطافپذیر و راحت باشد.
4. اندازه و تناسب
دستکش ایمنی باید دقیقاً متناسب با دست فرد باشد. دستکشهایی که خیلی کوچک هستند، ممکن است باعث محدودیت حرکت و کاهش انعطافپذیری شوند، در حالی که دستکشهای بزرگ و گشاد نیز نمیتوانند به خوبی از دستها محافظت کنند و امکان دارد هنگام کار از دست خارج شوند. به همین دلیل، باید اندازهای انتخاب شود که کاملاً با دست فرد سازگار باشد.
5. دوام و ماندگاری
در انتخاب دستکش ایمنی، دوام آن نیز باید مد نظر قرار گیرد. برخی دستکشها برای استفادههای کوتاهمدت طراحی شدهاند، در حالی که برخی دیگر برای استفادههای مکرر و طولانیمدت مناسبترند. اگر دستکشی با دوام بیشتر انتخاب شود، نیاز به تعویض مداوم آن کاهش مییابد و هزینههای مرتبط با تجهیزات ایمنی نیز کاهش خواهد یافت.
نحوه نگهداری و مراقبت از دستکش ایمنی کار
حتی اگر دستکش ایمنی مناسبی انتخاب کرده باشید، اگر به درستی از آن مراقبت نشود، نمیتواند کارایی لازم را داشته باشد. دستکشها باید پس از هر استفاده بررسی شوند تا اطمینان حاصل شود که هیچ پارگی یا آسیب جدی در آنها وجود ندارد. همچنین بسته به نوع دستکش و مواد آن، ممکن است نیاز باشد که آنها را تمیز کنید یا در شرایط خاصی نگهداری کنید. به عنوان مثال، دستکشهای مقاوم به مواد شیمیایی باید پس از استفاده با آب و صابون شسته شوند و در محیطی خشک نگهداری شوند.