:: بهترین نور مصنوعی برای رشد گیاهان در آپارتمان ::

با گسترش شهرنشینی و ساخت برج‌ها و آپارتمان‌ها انسان از داشتن فضای سبز که انس با آن در روحیه و ذهن ایجاد طراوت و شادابی می‌نماید دور ماند. هم در مبحث شهری که فضای سبز و پارک‌ها از بین رفته‌اند وهم در فضای آپارتمانی که به‌خاطر نور کم خورشید در آپارتمان امکان نگهداری گیاهان کم شده و سلامت و نشاط گیاهان بسیار آسیب‌پذیر شده است، لذا لامپ جایگزین نور خورشید به تولیدات لامپ سازان بزرگ دنیا مانند اسرام و فیلیپس اضافه شد که درخواست بسیار بالایی داشت و همچنان نیز دارد. این شرکت‌ها به تولید لامپ رشد گیاه پرداختند و نمونه‌های بسیار کارآمدی به اشکال فلورسنت و گازی تولید کرده‌اند.

لامپ فلورسنت برند اسرام با نام FLUORA 18w

لامپ گیاهی و چراغ به شکل led نیز اخیراً توسط این شرکت‌ها تولید شده اما به‌خاطر قیمت بسیار بالا و شرایط اقتصادی نامناسب توجیه کار تجاری برای واردکننده ندارد و همین امر سبب شده تولیدکنندگان زیادی نمونه داخلی باکیفیت پایین و در اکثر مواقع فاقد کارایی به این شکل که چیپ استفاده شده فقط رنگ بنفش تولید می‌کند و نور کاملاً فاقد اسپکتروم که گیاه دقیقاً به آن نیاز دارد است. در این میان مصرف‌کننده برای انتخاب دچار سردرگمی می‌شود که کدام مدل برای او مناسب است و به چه برند و شرکتی اعتماد کند. هرچند اخیراً برخی فروشندگان لامپ رشد گیاه led چنان قیمت‌های بالایی برای محصولات خود گذاشته‌اند که در قیاس با سایت‌های خارجی فروشنده لامپ گیاه led برندهای معروف که برخلاف تولیدات لامپ گیاهی led داخلی دارای شناسنامه و مرجع معتبر گواهی استاندارد هستند تفاوت چندانی به لحاظ قیمتی ندارند.

کدام لامپ جایگزین نور خورشید برای گیاه ما مناسب تراست؟

در اینجا سه نکته وجود دارد یکی انتخاب شکل لامپ و دیگری شرکت سازنده لامپ و این نکته که نوع استفاده ما برای چه فضایی است. اگر شما برای گیاهان آپارتمانی خود به دنبال یک لامپ رشد گیاه مناسب هستید گزینه فلورسنت و led برای شما مناسب است؛ ولی چنانچه منزل شما دارای حیاط‌خلوت و یا فضای مجزایی برای گیاه است می‌توانید از لامپ گازی نیز استفاده کنید. در بین دو گزینه لامپ گیاهی فلورسنت و led نیز انتخاب به چند فاکتور و شاخصه وابسته است. 1- قیمت لامپ 2- اصالت واعتبارشرکت لامپ ساز 3-طول عمرلامپ ومیزان حرارت لامپ هنگام روشن بودن.

ازنظر قیمتی اختلاف میان این دو گزینه زیاد است. لامپ led بسیار گران بوده و باقیمت یک لامپ گیاهی led می‌توان چندین لامپ فلورسنت خریداری کرد. به لحاظ اصالت و شرکت سازنده گزینه لامپ گل‌وگیاه led در کشور ما متأسفانه در بخش تولید داخل چون لایسنس شرکت معتبر اروپایی مطرحی را ندارند و کاملاً وابسته به تجارب کسب شده تولیدکننده متکی هستند نمره قابل‌قبولی ندارند. به‌خوبی می‌دانیم تکنولوژی led چند سالی است پدیدار شده و کشور ما در این زمینه فقط مصرف‌کننده است و دانش آن را در اختیار نداریم. اما در بخش لامپ گیاهی led چینی گزینه معتبر وجود دارد و کیفیت و کارایی بالایی نیز دارند و برندهایی نیز وارد شده اما قیمت‌های بسیار بالایی دارند. لامپ رشد گیاه فلورسنت شرکت‌های مطرحی چون osram و philips به‌خاطر سابقه و کیفیت بالای محصولات کاملاً قابل‌اعتماد بوده و نیازی به کنکاش درمورد اصالت ندارند و در کشور ما خوشبختانه قابل‌خرید هستند.

درمورد حرارت و طول عمر حرارت چراغ و لامپ led در قسمت جلوی لامپ حدود 12 الی 14 درجه سانتیگراد بوده اما در قسمت پشت محصول به دلیل وجود هیتسینک دفع گرمای چیپ led این دما به 45 الی 50 درجه نیز میرسد. لامپ گل‌وگیاه فلورسنت دمایی به اندازه حداکثر 15 درجه تولید میکند. با درنظرگرفتن تمامی فاکتورها خریدلامپ رشد گیاه فلورسنت معقول ومنطقی به نظرمیرسد. محصولات شرکت لامپ اسرام وفیلیپس در زمینه لامپ گل و گیاه کاملا قابل اعتماد وبا کیفیت هستند و به نظرمیرسد خرید لامپ فلورسنت گیاهی از این برندهای معتبر بسیاربهترازخرید لامپ گل‌وگیاه led ازشرکتهایی است که تاییده برای محصول خود ندارند و فقط خودشان از کیفیت محصولاتشان تعریف وتمجید دارند. ضمن اینکه قیمت بسیار بالایی نیزدارند که از لامپ رشد گیاه فلورسنت شرکت اسرام وفیلیپس نیز بسیار بالاتراست، لذا خرید لامپ فلورسنت این شرکتهای اروپایی منطقی به نظرمیرسد.

لامپ رشد گیاه گازی چه خصوصیاتی داشته و زمینه کاربرد آن در کجاست؟

لامپ گازی گیاهی به دو بخش پرفشار سدیم و متال هالید تقسیم شده است که هرکدام خواص خود را داراست. لامپ پرفشار سدیم در بخش اسپکتروم نوربالاترین نانومتر قرمز را دارا بوده و کاملاً نیاز کلروفیل سازی و فتوسنتز و تغذیه نوری گیاه را تأمین می‌کند البته که بخش نانومتر آبی که مختص رشد ساقه و گیاه است را هم داراست اما نه به‌شدت نانومتر قرمز اسپکتروم. به همین دلیل در بخش رشد اولیه و نشاء گیاه از لامپ متال هالید گیاهی که دارای بیشترین نانومتر آبی است استفاده می‌گردد. لامپ رشد گیاه متال هالید در دوره نشاء بیشترین کمک را به رشد سریع گیاهان کوچک می‌کند. در باغبانی و گلخانه و پرورش گل‌های زینتی و همچنین میوه و صیفی‌جات این مدل لامپ بسیار پر کاربرد بوده و بهره‌وری زیادی ایجاد می‌کند.

به کمک لامپ PLANTSTAR شرکت لامپ اسرام صنعت کشاورزی رشد چشمگیری پیدا کرده است و این لامپ به‌خوبی جایگزین نور خورشید برای رشد و نمو گیاهان است. بازدهی لامپ PLANTSTAR آن‌چنان چشمگیر و محسوس است که در منازل نیز برای پرورش برخی گیاهان از آن استفاده می‌شود. کشور هلند که مهد گل‌وگیاه در دنیا محسوب می‌شود بزرگ‌ترین واردکننده این لامپ‌های گازی پرورش گیاه بوده و باوجود انواع چراغ‌های led به‌خاطر بازدهی بالاتر این لامپ حتی مصرف برق آن هم مانع پرورش‌دهندگان گل‌وگیاه برای استفاده از آن نشده است و لامپ گازی گیاهی محبوب فعالان این حوزه است.

لامپ گیاهی  اسرام PLANTSTAR 400w

لامپ گل‌وگیاه اسرام plantstar دروات 250 و400 و600 تولید می‌شود و به تنهایی نیز برای پوشش گلخانه صنعتی کافیست. البته که درمحصولات led این بخش چراغهای مرغوب شرکتهایی مانند اسرام وفیلیپس درخارج ازکشور وجود دارند که بسیار با کیفیت بوده و توان رقابتی بالایی دارند، به عنوان مثال برند اسرام بخاطر تولید چیپ smd بسیارمرغوب که ساخت خود شرکت لامپ اسرام است پروژکتورهای led بسیارممتازی تولید میکند اما متاسفانه بخاطرقیمت های بسیاربالا این محصولات توان رقابت با چراغهای بی کیفیت تولید داخل که باتبلیغات دروغین با این عنوان که چیپ smd بکاررفته درمحصولات led انها ازشرکتهای ممتاز ساخت چیپ مانند بریجیلوکس آمریکا ویا اسرام آلمان وهمچنین شرکت ادیسون یاسامسونگ میباشند را ندارد.

بسیاری از این شرکت‌های فروش چراغ led رشد گیاه که بعضاً با استفاده از مکان‌های بالای شهر بخصوص در تهران اقدام به سروشکل دادن به تجارت خود و ظاهرسازی برای جذب مشتری بیشتر دارند. متأسفانه مصرف‌کننده هیچ نشان و دلیلی برای تشخیص مرغوب بودن این محصولات ندارد و آنچه این فروشندگان می‌گویند ملاک خرید قرارمی گیرد. برعکس درمورد محصولات مطرح و خوش‌نام اروپایی مانند اسرام و فیلیپس کار بسیار راحت بوده و جای نگرانی و جود ندارد. با قیاس مشخصات محصول اروپایی در اینترنت و بازدید از چند سایت معتبر خارجی می‌توان به اصل بودن آنها پی برد و خرید لامپ گیاهی مطمئنی انجام داد.

لامپ گیاهی در چه فاصله‌ای از گیاهان قرار گیرد و چه مواردی در نصب لازم به توجه است؟

درمورد لامپ فلورسنت گیاهی این مقدار برای لامپ 18 وات به طول 60 سانت برند اسرام به نام FLUORA 18w/77 OSRAM از سرگیاه 25 الی 30 سانت میباشد ودرمورد لامپ گیاهی 36 وات به طول 120 سانت بانام FLUORA 36w/77 OSRAM این فاصله ازسرگیاه 35 الی 40 سانت میباشد. درمورد لامپ رشد گیاه گازی اسرام 400 واتPLANTSTAR 400w OSRAM این فاصله بیشتر به ارتفاع وشرایط تهویه بستگی دارد اما به طور میانگین میبایست 90 الی 120 سانتی متر باشد. بهترین نوع قاب برای این لامپ چراغهای آویز هستند که دارای کاسه بزرگ به قطر 60 الی 70 سانت میباشند.

به‌این‌ترتیب گرمای لامپ به‌خوبی دفع می‌شود و پخش نور نیز به بهترین شکل از بالا روبه‌پایین اتفاق می‌افتد. در صورت استفاده از پروژکتور به شکلی که جلو لامپ شیشه دارد حتماً باید شیشه برداشته شود تا مانع از فیلترشدن حوزه نانومتری لامپ که به همراه نور ساتع می‌کند نگردد و نیاز گیاه تأمین شود. ضمن اینکه حرارت لامپ نیز در محفظه حبس نمی‌گردد. لامپ 600 وات با نام PLANTSTAR 600w OSRAM نیز ازهمین قاعده پیروی میکند بااین تفاوت که سطح پوشش بالاتری دارد و ارتفاع نسب آن تا 150 سانت نیز امکان پذیراست. درمورد چراغهای گیاهی led این شرایط کاملا بستگی به چیدمان چیپ های smd درداخل چراغ و وات هرکدام ازآنها دارد. به همین خاطر شرکتهای معتبرخارجی دربروشور محصول خود آنرا توضیح میدهند.

ذکر این نکته که لامپ led به‌خاطر تکنولوژی چیپ smd به‌کاررفته در آن نور تیز و خطی داشته و چنانچه فواصل درست رعایت نگردد گیاه خیلی زود دچار بیماری می‌گردد. نیاز مبرم به چک‌شدن گیاهان زیر این نور برای صاحب آن اجتناب‌ناپذیر است هرچند افراد حرفه‌ای این تناسب را بهتر می‌دانند و استفاده صحیح می‌کنند، چنانچه ابتدای این کار هستید و یا در آپارتمان برای چند گیاه نیاز به لامپ جایگزین نور خورشید دارید توصیه به شما همان لامپ فلورسنت رشد گیاه است.

آیا لامپ گل‌وگیاه تقلبی هم دارد و اگر چنین است چگونه تشخیص داده شود؟

بله لامپ جایگزین نور خوشید برای گیاهان در کشور ما به‌وفور نمونه تقلبی دارد. درمورد برندهای معتبر نظیر اسرام در بخش لامپ گازی کپی این لامپ‌ها در بازار هستند و فقط نمونه فلورسنت تقلبی ندارد. تقلب درمورد لامپ گازی 400 و 600 وات گیاهی اسرام به این صورت است که لامپ پر فشار سدیم و یا متال هالید روشنایی عمومی را داخل جعبه چاپ شده طبق نمونه اصلی می‌گذارند و به فروش می‌رسانند. از نظر شکل و قیافه هر دو لامپ یکی است؛ ولی کارکردها به‌کلی متفاوت است. لامپ گازی گیاهان اسرام به‌خاطر کیفیت بالا و سابقه خوب خود بسیار محبوب بوده و بیشترین میزان تقلب را داراست.

شرکت اسرام بر روی شیشه لامپ چاپ لیزری دارد و کلمه PLANTSTAR روی آن چاپ لیزری شده است. در نمونه تقلبی پرفشار سدیم پلنت استار بر روی لامپ NAVT به چشم می‌خورد که لامپ روشنایی عمومی است. در بخش چراغ‌های led نیز خاطر نداشتن منشأ تکنولوژی تولید و تحت لیسانس نبودن این تولیدات زیر نظر یک لامپ ساز معتبر بین‌المللی به کل این موضوع که تقلبی با اصلی است منتفی بوده مگر شما با اسناد و شواهدی روبرو باشید که نشان از اعتبار محصول led دارد در غیر این صورت بسیاری از این تولیدات که میزان آنها گسترده هم هستند فاقد کیفیت هستند و در مواردی اسپکتروم حوزه uv آنها برای انسان نیز ایجاد آسیب کرده است.

برای راه‌اندازی لامپ گیاه به چه مواردی توجه کنیم؟

برای راه‌اندازی لامپ جایگزین نور خورشید برای گل‌وگیاه به شکل فلورسنت بهتر است از قاب رفلکتور دار استفاده شود تا تمامی نور تولیدشده به روی گیاه بتابد و از هدررفتن نور جلوگیری شود. معمولاً پهنای رفلکتور این قاب‌ها 15 سانت است. نکته دیگر ترانس راه‌انداز است که بایست متناسب با ولتاژ الکترودهای لامپ انتخاب شود. ترانس مهتابی معمولی لامپ را روشن می‌کند؛ اما به‌خاطر ضعیف‌بودن کاربری که برای آن طراحی شده قادر به ساخت حوزه اسپکتروم لامپ نبوده و راندمان تابش پایین خواهد بود.

درمورد لامپ پرفشار سدیم نیز حتماً باید از ترانس سدیم استفاده کرد؛ زیرا ترانس لامپ متال هالید ولتاژ کمتری دارد و باز در اینجا نیز بهره‌وری لامپ پایین خواهد بود و فقط روشن است. در بازار ترانس‌ها با سیم‌پیچ هسته مس و آلومینیوم وجود دارند که حتماً ترانس هسته مسی باید تهیه گردد. استارتر یا اگنتور لامپ گازی پرفشار سدیم نیز حتماً باید سه سیم تهیه شود؛ زیرا استارتر دوسیم ورودی برق نول ندارد. درمورد لامپ متال هالید گل‌وگیاه نیز در بخش استارتر به همین شکل عمل می‌گردد. سیمی که استفاده می‌شود بهتر است نمره یک انتخاب گردد. چنانچه از لامپ گازی در فضایی کمتر از 4 مترمربع استفاده می‌کنید و این فضا بسته و فاقد تهویه است حتماً از هواکش دمنده روبروی لامپ استفاده شود تا لامپ را خنک نگه دارد. در صورت داشتن تهویه یا محصور نبودن فضا نیازی به این کار نیست.

لامپ فلورسنت برند اسرام با نام FLUORA  36w

خصوصیات مهم لامپ جایگزین نور خورشید که از آن باید مطلع باشیم کدامند؟

شاخص DLI یا همان انتگرال نور روزانه: به مجموع فوتون‌های نوری عمل‌گرا فتوسنتزی که در طول یک روز در فضایی برابر یک مترمربع قرار می‌گیرند اطلاق می‌شود. این شاخص برای انتخاب لامپ رشد گیاه بسیار مهم است. شاخص انتگرال نور روزانه (DLI) با اندازه‌گیری واحد PPFD اندازه‌گیری می‌شود. به مجموع فوتون‌های موجود در حوزه پرتوافشانی عمل‌گرا گسترده شده در مترمربع بر ثانیه به‌اختصار PPFD گفته می‌شود و مبنای محاسبه انتگرال نوری است. آنچه درروند رشد گیاهان مؤثر است و در ساخت لامپ جایگزین نور خورشید باید موردتوجه باشد تولید نانومتر قرمز و آبی است. نانومتر قرمز برای رشد رویشی و زایشی گیاه مؤثر است و محصول نهایی گیاه اعم ازگل دهی یا میوه‌دهی را عهده داراست و روند تولید هورمون گلدهی را فراهم می‌کند. نانومتر آبی تولید کلروفیل را عهده داراست و اجازه واردشدن co2 بیشتر به برگ گیاه را می‌دهد و هر دو نانومتر در بالابودن شاخص انتگرال نوری که مهم‌ترین فاکتور یک نور استاندارد است مؤثرند. این شاخص مهم در محصولات شرکت لامپ اسرام آلمان بالاترین میزان را داراست و به همین جهت در دنیا محبوبیت زیادی دارد. هرچند محصولات led شرکت لامپ اسرام در زمینه گیاهان گران است؛ اما می‌توان باقیمت بسیار مناسب از لامپ‌های فلورسنت و گازی اسرام که دارای همین شاخص به میزان استاندارد هستند استفاده نمود.

هرچند در تولیدات شرکت فیلیپس هم این مسئله به‌خوبی رعایت شده و این دو لامپ ساز مطرح دنیا قوی‌ترین و باکیفیت‌ترین کالاها را در زمینه پرورش گیاهان عرضه می‌کنند. سطح پوشش لامپ نیز نکته مهم دیگری است که اینجا به اطلاع شما می‌رسانیم. برای یک لامپ 60 سانت با توان 18 وات برند اسرام آلمان باتوجه‌به لوکس نوری ایجاد شونده توسط لامپ این مقدار 1.5 مترمربع و برای یک لامپ 120 سانت با توان 36 وات برند اسرام با نام فلورا این مقدار 2.8 مترمربع است. برای لامپ گازی plantstar 400w برند اسرام این سطح پوشش 5.4 مترمربع البته با تعداد بیشتر گیاهان به‌خاطر شار نوری 68000 لومن این لامپ که بسیار فوق‌العاده است. مورد مصرف این لامپ در گلخانه است؛ اما به‌خاطر کیفیت و نور فوق‌العاده برخی افراد در منزل نیز از آن استفاده می‌کنند. همان‌طور که اشاره شد به‌خاطر پرتو نور کم‌نظیر این لامپ گیاهان زیادی را بدون نگرانی از نرسیدن نور یک‌سان به همه گیاهان می‌توان زیر آن قرارداد و به‌نوعی لامپی اقتصادی برای مصرف‌کننده است. درمورد لامپ رشد گیاه 600 وات برند اسرام یعنی plantstar 600w نیز این سطح پوشش به 7 مترمربع می‌رسد. درمورد چراغ و لامپ led این میزان پوشش برای محصولات خارجی مشخص است اما درمورد تولیدات داخل باز اطلاعات دقیق نبوده وملاک همان است که فروشنده میگوید و مستنداتی هم برای ارائه به خریدار وجود ندارد تا ملاک تشخیص انچه به عنوان سطح پوشش گفته شده قرارگیرد.

سخن پایانی

در این مقاله سعی ما کمک به علاقه‌مندان به نگهداری گل‌وگیاه چه به شکل آماتور و یا حرفه‌ای برای انتخاب یک نور مناسب جایگزین نور خورشید بود. مهم‌ترین موضوعات را بررسی کردیم و نقاط قوت و ضعف انواع لامپ رشد گیاه را عنوان کردیم. اینکه چه فضایی به چه نوع لامپی نیاز دارد و موضوعات نصب و نگهداری از لامپ گل‌وگیاه. در این میان سایت‌ها و فروشندگان مختلفی وجود دارند که شما میبایست بادقت از میان آنها باتوجه‌به نکاتی که گفته شد انتخاب کرده تا لامپ اصل را خریداری نمایید. مجموعه‌ای که انواع مختلف لامپ از یک برند را وارد می‌کند قابل‌ اطمینان تر خواهد بود؛ زیرا در زمینه‌های دیگر مانند بخش پزشکی، آزمایشگاهی، نورپردازی استودیو و سینما نیز لامپ عرضه می‌کند و اگر لامپ تقلبی داشته باشند فروش آن مجموعه خیلی زود به مشکل می‌خورد، چنین مجموعه‌هایی به‌هیچ‌وجه لامپ تقلبی وارد نمی‌کنند؛ زیرا به‌عنوان نماینده یک برند خوش‌نام نیاز به سابقه درخشان دارند. ما مجموعه روشنگر لامپ را که سالهاست وارد کننده محصولات شرکت لامپ اسرام آلمان بوده و سابقه طولانی در فروش محصولات این شرکت مطرح را که در زمینه‌های مختلفی لامپ تولید می‌کنند داراست به شما معرفی می‌نماییم.