چهار نظام تراشکاری یکی از اجزای ضروری در ماشین های تراش است که نقش مهمی در تثبیت قطعه کار به عهده دارد. این ابزار به وسیله فک های مخصوصی که به صورت جفتی و متقارن در دو سمت قرار می گیرند، قطعه کار را در موقعیت مناسب برای انجام عملیات های تراشکاری ثابت نگه می دارد. نوع و طراحی فک ها در چهار نظام های مختلف، امکان تنظیم دقیق قطعات با ابعاد و اشکال متفاوت را فراهم می آورد، و این ویژگی به ویژه در شرایطی که دقت و کیفیت بالای کار مورد نیاز است، اهمیت زیادی پیدا می کند. در این مطلب، به بررسی انواع مختلف چهار نظام ها یعنی منظم، نامنظم و هیدرولیک خواهیم پرداخت.
چهار نظام های منظم
چهار نظام، ابزاری است که با استفاده از چهار فک، قطعه کار را در دستگاه تراش نگهداری می کند. این فک ها به صورت جفتی و متقارن در دو سمت قرار دارند و با حرکت هماهنگ یا مستقل، قطعه کار را در موقعیت مورد نظر تثبیت می کنند. ساختار چهار نظام به گونه ای است که امکان تنظیم دقیق فک ها برای نگهداری قطعات با ابعاد و اشکال مختلف فراهم می شود.
انواع چهار نظام های منظم
چهار نظام های منظم به طور کلی به دو دسته تقسیم می شوند:
چهار نظام منظم با فک های متحرک هماهنگ: در این نوع، فک ها به صورت همزمان و با حرکت هماهنگ به سمت داخل یا خارج حرکت می کنند. این ویژگی، تنظیم سریع و آسان فک ها را ممکن می سازد و برای قطعات با ابعاد استاندارد مناسب است.
چهار نظام های منظم با فک های متحرک مستقل: در این مدل، هر فک به صورت جداگانه و مستقل حرکت می کند. این قابلیت، امکان تنظیم دقیق تر و نگهداری قطعات با اشکال نامنظم یا ابعاد غیر استاندارد را فراهم می کند.
مزایا و کاربردها
استفاده از چهار نظام های منظم در تراشکاری مزایای متعددی دارد:
دقت بالا: با تنظیم دقیق فک ها، امکان نگهداری قطعات با دقت بالا فراهم می شود که برای عملیات هایی مانند تراشکاری، خراطی و سوراخ کاری ضروری است.
تنوع در نگهداری قطعات: چهار نظام ها قادر به نگهداری قطعات با اشکال و ابعاد مختلف هستند، از جمله قطعات گرد، مربعی، شش ضلعی و نامنظم.
افزایش ایمنی: تثبیت محکم قطعه کار در حین عملیات، خطرات ناشی از لغزش یا حرکت ناخواسته را کاهش می دهد.
چهار نظام های نامنظم
چهار نظام های نامنظم در دستگاه های تراشکاری برای نگهداری و تثبیت قطعات با اشکال و ابعاد غیرمعمول طراحی شده اند. این ابزارها به ویژه در تولید قطعات با پروفیل های پیچیده و نامنظم کاربرد دارند.
انواع چهار نظام های نامنظم:
چهار نظام های نامنظم متناوب: در این نوع، فک ها به صورت متناوب حرکت می کنند تا قطعات با سطوح متناوب تراشیده شوند.
چهار نظام های نامنظم هندسی: این نوع برای تراش قطعات با پروفیل های هندسی خاص و پیچیده طراحی شده است.
استفاده از چهار نظام های نامنظم به ویژه در صنایعی مانند خودروسازی، هوافضا و صنایع دریایی که نیاز به تولید قطعات با اشکال پیچیده دارند، بسیار رایج است.
چهار نظام های هیدرولیک
در ماشین های تراش CNC، معمولاً از چهار نظام هیدرولیکی استفاده می شود که در دو نوع پشت بسته و ته باز ارائه می شوند. این چهار نظام هیدرولیکی می توانند با فک های نرم یا سخت تجهیز شوند. فک های نرم برای قطعاتی مناسب هستند که ممکن است فک های سخت بر روی آن ها رد بیندازد یا آن ها را دفرمه کند. همچنین، چهار نظام هیدرولیکی در سایزهای مختلف از جمله 12.5، 160، سه نظام 500، 200، سه نظام 250، 315 و 380 قابل عرضه می باشند.
البته در دستگاه تراش از سه نظام هم برای گرفتن قطعات گرد یا چند ضلعی بر روی ماشین تراش مورد استفاده قرار میگیرد و در انواع سه نظام 500، سه نظام 250 و .... موجود است.
سخن پایانی
در نهایت، باید گفت که انتخاب چهار نظام تراشکاری مناسب برای هر پروژه از اهمیت بالایی برخوردار است. این ابزارها با ویژگی ها و طراحی های خاص خود، به ما این امکان را می دهند که قطعات را با دقت و ایمنی بالا در موقعیت مناسب ثابت نگه داریم. از چهار نظام های منظم که برای قطعات با ابعاد استاندارد مناسب هستند گرفته تا چهار نظام های نامنظم که برای قطعات پیچیده و غیرمعمول طراحی شده اند، هر کدام به طور خاص برای نیازهای مختلف صنعت تراشکاری و تولید قطعات طراحی شده اند. چهار نظام های هیدرولیک هم که در ماشین های CNC کاربرد فراوانی دارند، علاوه بر دقت و سرعت، ایمنی بیشتری را نیز فراهم می آورند. به طور کلی، درک کامل از این ابزارها و انتخاب درست آن ها بر اساس نوع کار و نیازهای پروژه می تواند تاثیر زیادی در افزایش کیفیت، دقت و سرعت عملیات تراشکاری داشته باشد. این ابزارها در حقیقت بخش جدایی ناپذیر از هر کارگاه تراشکاری حرفه ای هستند و انتخاب درست آن ها می تواند باعث بهبود فرآیند تولید و کاهش مشکلات احتمالی شود.