سالهاست که پاسخ دادن به سؤال " هزینه سرویس آسانسور با مالک است یا مستاجر " ، از جوانب زیادی بررسی می‌شود! در این مقاله قصد داریم برای همیشه، پاسخ این سؤال را بدهیم.
تعمیر و سرویس، دو موضوع متفاوات!
ابتدا باید بگوییم که تعمیر آسانسور، با سرویس و نگهداری آسانسور متفاوت است! در بسیاری از مواقع هزینه سرویس و نگهداری آسانسور به عهده مستاجر و ساکنان آپارتمان است. (این مورد معمولا در قرارداد اجاره قید می‌شود مگر آنکه مالک ساختمان به این بند اشاره‌ای نکرده باشد) اما تعمیر آسانسور عموما بر عهده مالک است. سرویس آسانسور ماهانه انجام می‌شود اما تعمیر آسانسور با توجه به فرسودگی و کاهش کارکرد آسانسور ، صورت می‌گیرد.
آسانسور یکی از مهم‌ترین بخش‌های تأسیساتی در ساختمان‌های چند طبقه است که نه تنها نقش حیاتی در تردد ساکنین دارد، بلکه حفظ ایمنی و سلامت آن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با این حال، یکی از چالش‌هایی که همواره بین مالکان و مستاجران پیش می‌آید، این است که "هزینه تعمیر آسانسور با مالک است یا مستاجر؟ " می‌باشد. پاسخ به این سوال، به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله نوع خرابی، قرارداد اجاره، قوانین آپارتمان‌نشینی و تصمیمات مجمع عمومی ساختمان.
هزینه تعمیر آسانسور به عهده کیست؟
در قانون تملک آپارتمان‌ها و آیین‌نامه‌های مربوط به آن، مالکین موظف‌اند سهم خود را از هزینه‌های مشترک ساختمان پرداخت نمایند. آسانسور نیز یکی از تاسیسات مشترک محسوب می‌شود و طبیعتاً نگهداری، سرویس و تعمیر آن جزء هزینه‌های مشترک تلقی می‌گردد. در نتیجه، اصل بر این است که هزینه تعمیر آسانسور در آپارتمان با مالکین است، نه مستاجران.
با این حال، در بسیاری از قراردادهای اجاره، بندهایی وجود دارد که پرداخت بخشی از این هزینه‌ها را به مستاجر واگذار می‌کند. به همین دلیل، پاسخ به سوال "هزینه تعمیر آسانسور با کیست؟" تا حد زیادی به مفاد قرارداد اجاره بستگی دارد.
هزینه تعمیر آسانسور در آپارتمان مستاجر چگونه محاسبه می‌شود؟
در برخی موارد، مستاجران موظف می‌شوند که هزینه‌های جاری از جمله هزینه سرویس آسانسور را پرداخت کنند. اما اگر خرابی آسانسور ناشی از فرسودگی تجهیزات یا اشکالات فنی باشد که نیاز به تعمیرات اساسی دارد، این هزینه باید توسط مالک پرداخت شود. بنابراین، تفکیک بین "هزینه سرویس آسانسور با مالک است یا مستاجر؟" و "هزینه تعمیر آسانسور در آپارتمان مستاجر" اهمیت زیادی دارد.
هزینه نگهداری آسانسور در آپارتمان بر چه مبنایی است؟
هزینه نگهداری آسانسور در آپارتمان معمولاً شامل موارد زیر است:
- سرویس آسانسور توسط شرکت فنی معتبر
- بازرسی ایمنی دوره‌ای
- روغن‌کاری و تنظیم قطعات متحرک
- تعویض قطعات مصرفی مثل کفشک، شلنگ، روغن، و ...
این هزینه‌ها معمولاً در شارژ ماهانه لحاظ می‌شود و بر اساس متراژ یا تعداد واحدها تقسیم می‌گردد. در اکثر ساختمان‌ها، این هزینه‌ها با مالک است، اما اگر در قرارداد اجاره ذکر شده باشد، ممکن است بخشی از آن را مستاجر پرداخت کند.
هزینه خرابی آسانسور با کیست؟
برای پاسخ دقیق‌تر، باید انواع خرابی‌ها را از هم تفکیک کنیم:
- خرابی‌های ناشی از استهلاک طبیعی و گذر زمان: این نوع خرابی‌ها به عهده مالک است.
- خرابی‌هایی که ناشی از استفاده نادرست مستاجر باشد (مثل وارد کردن بار بیش از حد مجاز): در این حالت، مستاجر مسئول جبران خسارت خواهد بود.
- خرابی‌های ناشی از شرایط فنی ساختمان یا نصب نادرست آسانسور: به عهده مالک و سازنده ساختمان است.
تفاوت بین هزینه تعمیر و هزینه سرویس آسانسور
در بسیاری از موارد، مستاجران و حتی برخی مدیران ساختمان تفاوت بین این دو مورد را نمی‌دانند:
- هزینه سرویس آسانسور: شامل بازدید دوره‌ای، روغن‌کاری، تنظیمات و بررسی سلامت قطعات است.
- هزینه تعمیر آسانسور: شامل تعویض قطعات، رفع خرابی‌های اضطراری و تعمیرات اساسی است.
در عرف رایج، هزینه سرویس آسانسور معمولاً با مستاجر است (چون جزو هزینه‌های جاری ساختمان به حساب می‌آید)، اما هزینه تعمیر آسانسور با مالک است.
قوانین مرتبط با هزینه تعمیر آسانسور در آپارتمان‌ها
بر اساس قانون تملک آپارتمان‌ها، ماده 4 و 25 و همچنین با استناد بر سازمان ملی استاندارد ایران ، مالکین باید سهم خود از هزینه‌های مشترک را پرداخت کنند. در این میان، آسانسور به عنوان یکی از تجهیزات مشترک، هم در نگهداری و هم در تعمیرات، هزینه‌بر بوده و ساکنان بدون تفاوت در طبقه یا موقعیت، موظف به پرداخت سهم خود هستند.
اما مستاجر تنها در صورتی موظف به پرداخت است که در قرارداد اجاره به صراحت این مسئولیت به او منتقل شده باشد.
چه راهکارهایی برای شفاف‌سازی مسئولیت‌ها وجود دارد؟
- تنظیم دقیق قرارداد اجاره: ذکر دقیق مسئولیت‌های مربوط به هزینه تعمیر و سرویس آسانسور.
- تشکیل مجمع ساختمان و تعیین مصوبه: می‌توان با تصویب در مجمع ساختمان، رویه مشخصی برای همه واحدها ایجاد کرد.
- استفاده از سیستم‌های شارژ آنلاین ساختمان: این سامانه‌ها امکان شفاف‌سازی و ثبت دقیق پرداخت‌ها و هزینه‌ها را فراهم می‌کنند.
نتیجه‌گیری نهایی: هزینه تعمیر آسانسور با مالک است یا مستاجر؟
با توجه به آنچه گفته شد، می‌توان نتیجه گرفت که هزینه تعمیر آسانسور به طور اصولی و حقوقی با مالک است. اما اگر قرارداد اجاره‌ای تنظیم شده باشد که بخشی از این مسئولیت را به مستاجر واگذار کرده باشد، استناد به آن ممکن است.
از سوی دیگر، هزینه سرویس آسانسور که به‌صورت ماهیانه یا دوره‌ای پرداخت می‌شود، در بیشتر موارد به عنوان هزینه جاری شناخته شده و پرداخت آن بر عهده مستاجر قرار می‌گیرد، مگر آنکه خلاف آن در قرارداد اجاره ذکر شده باشد.
در نهایت، شفافیت در قراردادها، تعامل صحیح بین مالک و مستاجر، و تبعیت از قوانین آپارتمان‌نشینی بهترین راه‌حل برای جلوگیری از اختلافات در این زمینه است.
کدام قطعات آسانسور به سرویس ماهیانه نیاز دارد؟
پس از یک بررسی کلی و فنی که توسط تیم گرین آکسون انجام شده است، موارد زیر به طور کلی هنگام سرویس آسانسور ماهانه یا دوره ای، بررسی می‌گردد:
|
نام بخش آسانسور |
دلیل نیاز به سرویس ماهانه |
توضیحات فنی و تخصصی |
|
موتور گیربکس یا گیرلس |
جلوگیری از داغ‌شدن، لرزش و کاهش توان مکانیکی |
بازدید سطح روغن، بررسی دمای کارکرد و لرزش موتور برای اطمینان از عملکرد یکنواخت الزامی است. |
|
تابلو فرمان |
اطمینان از عملکرد دقیق و بدون خطای سیستم کنترل |
بررسی اتصالات الکتریکی، ارورها، فیوزها و تست برد کنترل برای جلوگیری از خطای ناگهانی توصیه می‌شود. |
|
ریل و کفشک‌ها |
جلوگیری از سایش و صدای غیرطبیعی هنگام حرکت کابین |
سرویس کفشک‌های کابین و وزنه تعادل به‌همراه روغن‌کاری ریل‌ها، باعث حرکت نرم و ایمن آسانسور می‌شود. |
|
درب کابین و درب طبقات |
کاهش استهلاک و جلوگیری از قفل شدن یا باز نشدن درب‌ها |
چک کردن سنسورها، میکروسوئیچ‌ها، مکانیزم قفل و روانکاری قسمت‌های مکانیکی برای اطمینان از عملکرد درست. |
|
سیم بکسل یا تسمه‌ها |
افزایش طول عمر و کاهش خطر پارگی یا لیز خوردن |
کنترل میزان کشش، پوسیدگی و سایش سیم بکسل‌ها جهت جلوگیری از حادثه و افزایش امنیت کابین ضروری است. |
|
سیستم ترمز اضطراری |
تضمین عملکرد ایمنی در زمان قطع برق یا نقص سیستم |
بازبینی لنت‌ها، فنرها و سیم‌کشی سیستم ترمز باعث جلوگیری از خطرات احتمالی در هنگام توقف ناگهانی می‌شود. |
|
روغن‌کاری کلیه قطعات مکانیکی |
جلوگیری از سایش زودرس و افزایش بهره‌وری مکانیکی |
تمامی قطعات درگیر با حرکت مکانیکی مانند گیربکس، کفشک، و قرقره‌ها نیازمند روانکاری منظم و دقیق هستند. |
|
باطری‌های اضطراری (UPS) |
حفظ روشنایی و عملکرد اضطراری در زمان قطع برق |
کنترل سلامت باطری و ولتاژ آن برای اطمینان از عملکرد صحیح روشنایی اضطراری و باز شدن درب‌ها ضروری است. |
|
سیستم تهویه یا فن کابین |
حفظ جریان هوا و جلوگیری از ایجاد گرما یا خفگی |
تست سلامت فن، فیلترها و عملکرد کلی سیستم تهویه برای حفظ آسایش کاربران در داخل کابین الزامی است. |
|
سنسورها و سیستم ایمنی درب |
جلوگیری از بسته شدن درب روی افراد یا اشیاء |
بررسی عملکرد فتوسل‌ها و سیستم جلوگیری از برخورد درب برای اطمینان از ایمنی کامل کاربران بسیار مهم است. |
هزینه سرویس ماهانه آسانسور 1404 چقدر است؟
به طور کلی هزینه سرویس ماهانه آسانسور طبق نرخنامه سندیکای صنایع آسانسور ارائه شده است اما با این حال ممکن است برخی شرکتهای تعمیر و سرویس آسانسور، اختلاف هزینه هایی در نرخ خود داشته باشند. در این خصوص توصیه می‌کنیم به وبسایت مرجع بروید.
