امروزه استفاده از میوه خشک به دلیل خواص فراوانی که دارد رشد چشمگیری داشته است. میوه خشک به منظور پیشگیری از برخی امراض و درمان بسیاری از بیماری‌ها مانند کم خونی، دیابت، یبوست، اسهال، حساسیت پوستی، پوکی استخوان و مشکلات قلبی و کلیوی استفاده می‌شود. همچنین این محصول بین ورزشکاران و کودکان طرفداران بسیاری دارد. ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای تولید کننده خشک کن صنعتی با کیفیت در خاورمیانه شناخته شده است. در این مقاله با طرز کار دستگاه میوه خشک کن صنعتی آشنا می‌شوید.
انواع روش‌های خشک کردن میوه:
روش سنتی:
در این روش که بیشتر در قدیم انجام می‌شد پس از پوست گیری میوه‌ها و تکه کردن آن‌ها را روی سینی‌های بزرگ پهن کرده و در مقابل نور آفتاب قرار می‌دادند. از معایب خشک کردن میوه به روش سنتی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- وقت گیر بودن
- امکان خراب شدن میوه‌ها در اثر گرمای شدید
- غیربهداشتی به دلیل نفوذ حشرات و آلودگی‌های هوا به میوه‌ها
روش صنعتی:
خشک کردن میوه با استفاده از دستگاه‌های خشک کن مقرون به صرفه بوده و در مدت زمان کوتاهی می‌توان حجم زیادی میوه را با کیفیت مطلوب خشک کرد. در حال حاضر دستگاه خشک کن میوه در سه مدل خانگی، صنعتی و نیمه صنعتی در بازار وجود دارد. بهترین برند میوه خشک کن صنعتی برندی است که دارای بدنه مقاوم، عایق مناسب و گارانتی معتبر داشته باشد.
دستگاه میوه خشک کن خانگی ابعاد کوچکتری داشته و برای مصارف شخصی و یا کسب درآمد خانگی مناسب می‌باشد. این دستگاه با توجه به نیاز مشتری می‌تواند در ابعاد مختلف ساخته شود. اندازه دستگاه خشک کن نیمه صنعتی از خشک کن خانگی کمی بزرگتر بوده و برای کارگاه‌های کوچک طراحی شده است. نمونه بزرگتر این دستگاه که برای استفاده در کارخانه‌ها ساخته شده است خشک کن صنعتی با ابعاد بزرگ و امکانات پیشرفته تر می‌باشد. پس از اطلاع از طرز کار دستگاه میوه خشک کن صنعتی با خرید دستگاه میوه خشک کن صنعتی می‌توانید به راحتی میوه‌ها و سایر مواد غذایی را در ظرف مدت کوتاهی بدون تغییر رنگ و یا مزه خشک کنید.
مزایای میوه خشک:
- استفاده آسان
- جلوگیری از فاسد شدن میوه ها
- قابل استفاده در تمام فصول
- سرشار از مواد مغذی و مواد معدنی
- مناسب به عنوان میان وعده
- خوشمزه و لذیذ
انواع دستگاه میوه خشک کن صنعتی از نظر تولید گرما:
دستگاه خشک کن با جریان عمودی: دستگاهی دایره ای شکل با گرم شدن در قسمت تحتانی سبب خشک کردن میوه‌ها می‌شود.
دستگاه خشک کن با جریان افقی: بر خلاف مورد قبلی جریان هوای گرم از پشت دستگاه وارد کابین شده که این امر سبب خشک شدن محصولات به طور یکنواخت می‌شود. این مدل به صورت صنعتی، بزرگ و رومیزی موجود می‌باشد.
انواع مدل‌های دستگاه خشک کن صنعتی:
- خشک کن نواری
- خشک کن تونلی
- خشک کن بستر سیال
- خشک کن دوار
- خشک کن انجمادی
- خشک کن کابینی
- خشک کن هوای داغ
- خشک کن خورشیدی
- خشک کن خلاء
طرز کار دستگاه میوه خشک کن صنعتی:
مکانیزم میوه خشک کن صنعتی به صورت اصولی به شرح زیر است:
- خرید میوه به صورت دستچین
- شستن میوه‌ها و ضد عفونی کردن آن‌ها با محلول‌های مخصوص
- جداسازی میوه‌های سالم از میوه‌های خراب و له شده
- گرفتن رطوبت میوه‌ها با دستگاه مخصوص
- پوست کندن میوه‌ها با دستگاه پوست گیری و گرفتن هسته میوه‌های هسته دار با دستگاه هسته گیری
- تکه کردن میوه‌ها با استفاده از دستگاه اسلایس میوه
- قرار دادن اسلایس‌های میوه با فاصله مناسب روی سینی دستگاه
- تنظیم درجه حرارت و زمان خشک کردن (دما بین 40 تا 60 درجه سانتی گراد باشد)
- المنت حرارتی تعبیه شده در دستگاه سبب ایجاد گرما کرده و حرارت تولید شده توسط فن‌های موجود در این دستگاه در تمام قسمت‌های کابین خشک کن به گردش درمی‌آید. این آپشن سبب خشک شدن میوه‌ها به طور یکنواخت می‌شود.
- خارج شدن رطوبت میوه با حفظ ویتامین‌های آن کار اصلی دستگاه خشک کن میوه می‌باشد
- در نهایت پس از گذشتن 4 ساعت تا حداکثر 8 ساعت میوه‌ها به طور کامل خشک شده (بسته به نوع و حجم میوه دارد) و باید از دستگاه خارج شوند و در جای مناسب قرار داده شوند تا سرد شوند.
- پس از سرد شدن نوبت به بسته بندی میوه‌های خشک شده می‌رسد. میوه‌ها در این مرحله آماده استفاده می‌شوند.
نکات اصلی در خصوص استفاده از دستگاه میوه خشک کن صنعتی:
موارد زیر از نکات طلایی در آموزش میوه خشک کن صنعتی به شمار می‌رود:
- برش‌های میوه باید به اندازه 3 تا 6 میلیمتر بوده و تمامی برش‌ها یک اندازه باشند.
- زمان خشک کردن و درجه حرارت دستگاه برای هر میوه متفاوت است
- به منظور فاسد نشدن میوه‌های اسلایس شده آن‌ها را درون محلول آب نمک، آب یخ و یا شربت عسل قرار دهید.
- دستگاه خشک کن صنعتی با سینی گرد مخصوص مواد غذایی نظیر سبزی و میوه و گوشت و سینی‌های مربعی بیشتر برای خشک کردن لواشک و تهیه ماست استفاده می‌شود.
کاربرد دستگاه میوه خشک کن صنعتی:
- خشک کردن انواع میوه مانند توت، آلو، زردآلو، گلابی، سیب، پرتقال، موز و کیوی
- خشک کردن گوشت، ماهی و میگو
- خشک کردن انواع سبزیجات مانند گشنیز، جعفری و شنبلیله
- خشک کردن لواشک
- تهیه ماست
- خشک کردن گیاهان دارویی مانند اسطوخودوس، بومادران، آویشن و مریم گلی
- خشک کردن انواع غلات مانند گندم، جو و علوفه
- خشک کردن انواع گل مانند داوودی، بنفشه، مریم و یاس
حال که با طرز کار دستگاه میوه خشک کن صنعتی آشنا شدید بهتر است بدایند دستگاه خشک کن صنعتی در اندازه‌های مختلف با ظرفیت‌های متفاوت تولید می‌شود. بیشترین ظرفیت این دستگاه بیش از 100 کیلوگرم در هر بار استفاده است. قیمت دستگاه میوه خشک کن صنعتی از دستگاه میوه خشک کن خانگی بیشتر بوده و بر اساس ظرفیت، ابعاد، داشتن ضمانت، جنس سینی (گالوانیزه یا استیل)، تعداد سینی، نوع انرژی مصرفی(برق یا گاز)جنس بدنه و قطعات استفاده شده تعیین می‌گردد.
