به دلیل وجود قطعات الکترونیک تقلبی لازم است که تمامی مصرف کنندگان توانایی شناسایی قطعات الکترونیک اصلی از تقلبی را داشته باشند.
برای بررسی اصالت قطعات الکترونیکی شما به یک لوپ یا میکروسکوپ با بزرگنمایی حداقل 30 برابر نیاز دارید. علاوه بر میکروسکوپ، برای بررسی ماندگاری مارکینگ قطعه، به یک حلال نیاز خواهید داشت. استون یک ماده شیمیایی رایج است تا تعیین کنید، آیا قطعه مورد نظر شما ریمارک شده است یا خیر، اما حلال قویتر ترکیبی از 3 قسمت تینر فوری و یک قسمت الکل است. این ترکیبی است که در استاندارد MIL-STD-883 برای سنجش پایداری مارکینگ قطعات الکترونیک از آن استفاده میشود، همچنین علاوه بر موارد فوق شما به یک کولیس و ترازوی دقیق برای بررسی دقیق تر قطعات نیاز خواهید داشت.
بازرسی بصری بسته بندی قطعات الکترونیکی
برای شروع بررسی تشخیص قطعات الکترونیک اصلی از تقلبی، کار را با بازرسی بصری بسته بندی قطعات شروع میکنیم. برخی از نشانههایی که باید به دنبال آنها باشید، عبارتند از:
- غلط املایی روی لیبلهای سازنده
- مطابقت نداشتن تاریخ روی لیبل با کدهای تاریخ درج شده بر روی پکیج قطعات
- کدهای تاریخی که امکان پذیر نیست، مانند هفته 57 سال 2023 (2357)
- کدهای تاریخ مربوط به آینده
- اگر قطعات حساس به رطوبت هستند، حتما یک بسته سیلیکا ژل و کارت نشانگر رطوبت در داخل بسته بندی قطعات باید وجود داشته باشد و در صورت نبودن آن به احتمال زیاد قطعات شما تقلبی هستند.
بازرسی بصری قطعات الکترونیک
بازرسی بصری قطعات الکترونیک یکی از اقدامات اولیه برای تشخیص قطعات الکترونیک اورجینال از تقلبی است که به شرح زیر می باشد:
بررسی فرو رفتگیها
اغلب آیسیهای دارای پکیجهای پلاستیکی، دارای حفرههایی هستند که به طور هدفمند در طول فرآیند قالب سازی ایجاد میشوند. برخی از آنها برای تشخیص جهت نصب و برخی دیگر بخشی از فرایند قالبسازی است. بررسی این تورفتگی ها راه شماره یک شما برای تشخیص قطعات تقلبی است. جعلکنندگان برای ایجاد بینقص و تمیز این فرو رفتگی ها مشکل دارند. پس در صورتی که قطعه شما دارای تورفتگی تمیزی نبود، باید به اصلی بودن آن شک کرد.
در تصویر زیر تورفتگی قسمت چپ قطعات شبیه به نظر میرسد، اما فرورفتگی سمت راست در قطعه پایین وجود ندارد. این اتفاق به این دلیل رخ می دهد که جعل کنندگان قطعات را ساب میزنند تا علامت های قدیمی را از بین ببرند و سپس مجددا اقدام به سطح سازی مجدد میکنند، عمل سطح سازی مجدد با فرآیندی به نام "blacktopping" انجام میگردد، این فرایند باعث میشود اغلب حفرههای کم عمق پر شوند. به همین علت تورفتگی قطعه پایین از بین رفته است.
حک کشور مبدا روی پکیج قطعه الکترونیکی
در اکثر قطعات الکترونیکی که به اندازه کافی بزرگ باشند تا بتوان نام کشور مبدا را بر روی آن حک کرد، نام کشور سازنده بر روی قطعه حک میگردد. معمولاً نام کشور سازنده را در داخل فرو رفتگیهای قطعات حک میکنند، اما میتوان آن را در هر جایی از قطعه نوشت، همان طور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، خواندن نوشته در مارکاژ قطعه سمت راست دشوار است، زیرا عملیات blacktopping باعث ناخوانا شدن نوشته شده است، اما نوشته فیلیپین در قطعه سمت چپ کاملا مشخص است.
بررسی تکستچر یا بافت قطعه
در 2 تصویر بالا، میخواهم روی علائم سنباده زنی تمرکز کنیم. زمانی که قطعات الکترونیک از قالب خارج میشوند، دارای هیچ الگوی خراشیدگی جهت داری نیستند. این نوع علامتها زمانی ایجاد میشوند که جعلکنندگان علامتهای بالا یا پایین را سمباده میزنند تا قطعه را برای blacktopping آماده کنند. برای مشاهده این علایم باید یک میکروسکوپ داشته باشید تا این نوع ناهماهنگی را ببینید. این علایم با چشم انسان قابل مشاهده نیست.
اغلب اگر به لبه قطعات تقلبی نگاه کنید، میتوانید تغییر بافت را در قسمتی که عملیات blacktopping بر روی آن انجام شده است، مشاهده کنید.
تصویر زیر یک نمای نزدیک از بافت ظاهری سطح یک قطعه اورجینال است. دیدن آن با چشم بسیار سخت است، اما از طریق یک میکروسکوپ، تفاوت بین سطح یک قطعه تقلبی و یک قطعه اورجینال را میتوان تشخیص داد. سطح یک قطعه اورجینال دارای ظاهری تیزتر و کدرتر است. شیشه موجود در مخلوط مواد تشکیل دهنده بدنه، برجستگیها و تو رفتگیهای کوچک تیز را ایجاد میکند، در حالی که وقتی قطعه با مواد blacktopping یا سیاه پوش، رنگ میشوند، بافت زبر پُر میشود، مانند زمانی که یک لایه رنگ روی کاغذ سنباده بکشید. این تصویر و توضیحات شامل تمام قطعات نیست، اما اکثر قطعات دارای این نوع پرداخت هستند. برخی از قطعات که در ترکیب مواد تشکیل دهنده بدنه خود شیشه ندارند، دارای سطح پلاستیکی صاف و صیقلی هستند.
مقاومت مارکاژ و سطح قطعات در برابر حلال ها
پس از شستشوی قطعات با استون اگر نوشته یا علامتی تغییر کرد و یا پاک شد، همان گونه که در ابتدا به آن اشاره شد، قطعه تقلبی است. در آیسیها اگر قسمت روی قطعه را با یکی از محلولهای پیشنهادی بشویید و بافت متفاوتی مشاهده کنید و یا علامت و نوشتار آن پاک شود میتوانید مطمئن باشید که قطعه تقلبی است.
نواقص ظاهری در قطعات الکترونیک
همه تولیدکنندگان قطعات الکترونیک استانداردهای کیفی بالایی دارند که مانع از وجود نقص در تولیدات آنها میشود. شمارههای قطعه باید همیشه در یک مکان مشخص از قطعه باشد و نباید دارای غلط املایی یا خارج از تراز یا کج باشد. لوگوها نیز بسیار دقیق هستند و نباید از قطعهای به قطعه دیگر متفاوت باشند. علاوه بر این، علایم باید در محیطهای سخت مقاومت کنند و همچنان خوانا باشند. سازندگان بیان می کنند که علامت گذاری ها باید در ناحیه مناسب و درستی از قطعه باشد.
سایز و وزن قطعات الکترونیکی
برخی قطعات الکترونیک تقلبی دارای سایزی کمی متفاوت از آنچه که در دیتاشیت ذکر شده هستند. به همین دلیل اندازه گیری دقیق سایز قطعه ممکن است به تشخیص قطعات تقلبی کمک کند. همچنین در قطعات پاور مانند ماسفتهای توان بالا، وزن قطعات تقلبی معمولا سبکتر از قطعات اورجینال است. به همین دلیل وزنکشی دقیق قطعات الکترونیک و مقایسه آن در برخی قطعات میتواند به تشخیص قطعات تقلبی کمک کند.
مشخصات داخلی قطعات الکترونیکی
جعلکنندگان در انجام تقلبهای ظاهری بسیار ماهر هستند، بنابراین اگر قطعات برای کاربردهای مهم استفاده میشوند و باید قابلیت اطمینان بالایی داشته باشند، مهم است که ویژگیهای داخلی قطعه را بررسی کنید. تجهیزات و دانش مورد نیاز برای انجام تستهای داخلی بسیار پیشرفتهتر هستند، بنابراین هزینه بیشتری دارند. مهمترین تستهای داخلی عبارتند از کپسولزدایی حداقل یکی از قطعات هر لات و مشاهده Die آن قطعه است، سپس بازرسی توسط اشعه ایکس از تعدادی از قطعات یک لات برای تأیید اینکه die قطعات در کل لات یکسان هستند.
سخن آخر
بررسی و دقت در تهیه قطعات اورجینال یکی از موارد مهم در تامین قطعات الکترونیک هستند. بررسیهای چشمی و ساده در خیلی از موارد منجر به تشخیص قطعات تقلبی میشود. اما در نظر داشته باشید که برخی از تقلبها به حدی دقیق و تمیز اجرا میشوند که کمتر کسی قادر به شناسایی آن است.به همین دلیل در پایان توصیه میشود تا قطعات مورد نیاز خود را از فروشندگان معتبر خریداری کنید.
اگر به دنبال یک خرید مطمئن هستید، میتوانید برای خرید قطعات الکترونیکی اورجینال به فروشگاه آنلاین لیون الکترونیک ( https://lionelectronic.ir ) مراجعه نمایید و قطعه مورد نیاز خود را با ضمانت اصالت کالا و بهترین کیفیت خریداری کنید.